Verslag Pontem-excursies en 14e boomplantdag

23 september 2024, Land van Ooij
9 oktober 2024, Wij-bos Malden

Je talenten ontwikkelen, iets doen voor een ander en mensen ontmoeten buiten je eigen leefwereld. Dat zijn de doelstellingen van de Maatschappelijke Diensttijd die middelbare schoolleerlingen doen.

Bureau Wijland helpt daar graag aan mee. Daarom heeft Bureau Wijland in samenwerking met New Rootz en Pontem College twee excursies georganiseerd voor leerlingen van de internationale schakelklas. Beide excursies waren erop gericht om de leerlingen te laten zien hoe leuk en belangrijk de natuur om ons heen is, en ook de handen uit de mouwen te steken.

Op 23 september ging een groep van 16 leerlingen op excursie bij moestuinvereniging Land van Ooij. Onder leiding van landbouwexpert Amadou Sow en moestuinierder Dorien Kaaijk ontdekten zij wat er allemaal groeit in de tuinen, en leerden ze over het belang van biodiversiteit en gezond voedsel. En de leerlingen hebben niet stilgezeten: in vier klusrondes hebben zij o.a. de vijver gevuld, appelmoes gemaakt, een wilgenhut gevlochten, het pad onkruidvrij gemaakt en een composthoop verplaatst.

De tweede excursie vond op 9 oktober plaats. Deze keer bezochten 13 leerlingen Voedselbos Werelds voor een educatieve excursie en boomplanting. Zij werden rondgeleid door het jonge voedselbos door eigenaar Paul Dirven en lid van Netwerk Kleurrijk Groen Steve-Wonder. Ze leerden dat bomen eigenlijk veel ouder zijn dan ze dachten, proefden verse frambozen en duindoornbessen, en staken de handen uit de mouwen om eigenaar Paul te helpen met wat klussen op het land.

Steve-Wonder vertelde de kinderen waarom mensen bomen nodig hebben, en stelde ze voor de vraag waarom we vaak niet stilstaan bij alle bomen, planten en dieren die in oorlogen verloren gaan. Hij gaf hen de opdracht om hun bomen te planten met wensen voor vrede. Dat deden ze: samen met de andere gasten plantten zij daarna 17 fruitbomen in het Wij-bos, wat onderdeel is van Voedselbos Werelds. Dit was de 14de boomplantdag in het Wij-bos.

Excursies zoals deze zorgen ervoor dat jongeren vroeg in aanraking komen met verschillende thema’s in de samenleving. Zo kunnen zij zich oriënteren op carrièrepaden en andere mogelijkheden om iets te betekenen in de maatschappij. Wij hopen dat het belang van natuur en duurzaamheid tot hen is doorgedrongen en wensen de jongeren een vruchtbare toekomst!

Wij danken Kihoro Ngugi, Amadou Sow, Dorien Kaaijk, Paul Dirven, Steve-Wonder Amakpah, Land van Ooij, Voedselbos Werelds, Netwerk Kleurrijk Groen, New Rootz en Pontem College voor de mooie samenwerking.

Foto’s van 23 september Land van Ooij:

Foto’s van 9 oktober Wij-bos:

Terugblik Festival Di-Vers 2024

Festival Di-Vers 2024

Op zaterdag 21 september 2024 vond de zesde editie van Festival Di-Vers plaats in de tuinen van Land van Ooij te Nijmegen.

Het festival staat in het teken van ontmoeting en verbinding tussen mensen, culturen en natuur. “Festival Di-Vers biedt mensen die onvrijwillig hun wortels kwijtraakten een vruchtbare plek waar nieuwe wortels kunnen groeien” aldus schrijver Abdelkader Benali, die het festival eerder al eens bezocht. Bezoekers konden genieten van ‘di-verse’ muziek, eten, verhalen, dans en meer uit alle windrichtingen. Ook waren er kramen van lokale duurzame en sociale organisaties.

Di-Vers 2024 werd geopend door Burgemeester van Nijmegen Hubert Bruls. Deze editie werd bovendien gewijd aan de herdenking van de bevrijding van Nijmegen. Het festival stond in het thema van 80 jaar vrijheid door middel van een speciaal programma. Zo werd er dialoog gehouden met schrijver Arnon Grunberg, wethouder Cilia Daemen, Amadou Sow en historicus Bart Janssen.

Verder op het programma stond een optreden van violiste Roza Ambrosius en gitarist In ‘t Hof, hip-hop en rap van hiphopplatform The Mansion, gedichten van Ishfarah Esseboom en een capoeiravoorstelling van Batuque Capoeira Nijmegen. Tango Noviomagus speelden prachtige muziek, de kinderen van Volya lieten Oekraïense dansen zien, Groep Meli verzorgde Turkse liedjes, DJ Lee liet iedereen dansen, en Thijs Kersten sloot het programma van het festival af een diezelfde dag geschreven ‘Di-Versgedicht’.

Kinderen konden hun hart ophalen door te jongleren met de Vasim Circus Space, kleipoppetjes te maken met Feilin Han of een workshop Capoeira te volgen.

Dit jaar hebben we 1000 bezoekers mogen verwelkomen. Een fantastische opkomst!

Hieronder vind u de aftermovie van het festival en enkele foto’s voor een sfeerimpressie. Ook kan u het Di-Versgedicht van Thijs Kersten en het gedicht van Ûltsje van Gorkum vinden, die beide zijn voorgedragen.

Festival Di-Vers is een initiatief van Bureau Wijland in samenwerking met Netwerk Kleurrijk Groen en Land van Ooij. Di-Vers heeft als doel om een brug te slaan tussen stad en natuur, om zoveel mogelijk mensen met diverse achtergronden te betrekken bij natuur en duurzaamheid.

Wij danken alle vrijwilligers, artiesten, organisaties en partners voor hun inzet en de fijne samenwerking. Dank aan Land van Ooij, Gemeente Nijmegen, IntoNijmegen, NXP en Groene Metropoolregio Arnhem-Nijmegen voor het mede mogelijk maken. En natuurlijk dank aan alle bezoekers die deze prachtige dag met ons hebben gedeeld. Tot volgend jaar!

Aftermovie Festival Di-Vers 2024

Video’s: Dion van Alem

Sfeerimpressie Festival Di-Vers 2024

Foto’s: Thibaud Glasman

Het programma:



Imkerij-excursie Leergang Kleurrijk Groen 2024

Vast onderdeel van de Leergang Kleurrijk Groen van Bureau Wijland is een groene excursie. Deze keer ging de nieuwste lichting Kleurrijk Groene ambassadeurs op bezoek bij imkerij Immenhof in Heumen. 

Op 10 augustus jl. werden de deelnemers aan de Leergang bij de imkerij hartelijk ontvangen door imker Marcel Hallmans.

In zijn indrukwekkende inleiding kwam naar voren dat bijen een onmisbare functie vervullen voor natuur en mens. De bestuiving van gewassen in de natuur zorgt ervoor dat niet alleen de natuur in evenwicht blijft, maar ook dat de mens kan eten, leven en voortbestaan. De functie voor de natuur vervullen bijen al sinds hun bestaan, vele miljoenen jaren geleden.

Na zijn inleiding kregen de deelnemers een rondleiding op de imkerij om te zien hoe de darren (mannelijke bijen) in de bijenkasten het werk doen om de koningin te voeden honing te produceren. Zoals verwacht was dit voor nagenoeg alle deelnemers van de Leergang een bijzondere en educatieve belevenis.

Ook de theetuinen, de hangmattentuin en het houten heksenhuisje werden op het terrein van de imkerij bezocht. Hierna kreeg de groep de gelegenheid diverse honingdrankjes te proeven, speciaal gemaakt om bepaalde klachten of kwaaltjes te bestrijden.

De excursie werd afgesloten met een rondleiding in de prachtig ingerichte Balinese tuin van de imkerij waar ook een groepsfoto is gemaakt. 

Alle deelnemers van de Leergang Kleurrijk Groen 2024 die meededen aan de excursie bij imkerij Immenhof vonden de excursie zeer interessant en een leerzame ervaring. Een van de deelnemers merkte naderhand op : 

‘Het was een geweldige dag. Ik ben diep onder de indruk van wat Marcel allemaal tot stand heeft gebracht. Mijn dank is groot! ‘

Dertiende boomplantdag in het Wij-bos

Op 20 maart 2024 heeft Bureau Wijland de dertiende plantdag georganiseerd in Wij-bos. Zo’n 30 deelnemers met diverse achtergronden hebben verschillend werk verricht in het Wij-bos, zoals het planten van een Uiensoepboom, het aanplanten van een heg en het graven van een gat ten behoeve van een compoststapel. Onder de aanwezigen waren o.a. studenten van het ROC, Kameroense activiste Lobe, deelnemers aan de Leergang Kleurrijk Groen en Wij-bosambassadeur Ton Verhoeven.

20 maart was nationale boomfeestdag, een zeer gelegen moment om bomen te planten en in het Wij-bos te werken dus! Na een korte introductie van Henk Moeniralam werd er aandacht geschonken aan de Shelter City-gast Lobe en Wij-bosambassadeur van het eerste uur Ton Verhoeven.

Na deze introductie plantte Shelter City-gast Lobe samen met Maria uit Brazilië een uiensoepboom. Lobe strijdt in haar thuisland Kameroen voor het behoud van het regenwoud in het Congo-bekken. Zij sprak over het belang hiervan en wat het voor haar betekende om deze boom te planten.

Bij deze plantdag waren 15 studenten van het ROC Nijmegen aanwezig als onderdeel hun vak over Persoonlijk Burgerschap. Zij stelden enkele vragen aan Lobe over haar werk en reden voor bezoek aan Nederland.

Vervolgens gingen groepjes van 2 tot 4 mensen aan de slag in het Wij-bos. Deze groepjes werden zo divers mogelijk samengesteld en vulden een heg aan met krentenboompjes en groeven een gat voor compost. Alle aanwezigen hebben de handen flink uit de mouwen gestoken! En gelukkig hadden ze er goed weer bij.

Na het werk werden de boomplanters beloond met Turks brood, verschillende dips, dadels, Armeense koekjes, druiven, sap, koffie en thee.

Wij danken alle boomplanters, sprekers, en Paul Dirven van Voedselbos Werelds voor de prettige samenwerking. Wees welkom om het Wij-bos te bezoeken!


Over Wij-bos
De afgelopen jaren heeft Bureau Wijland hard gewerkt aan het aanplanten van een jong voedselbos, genaamd Wij-bos. Op het terrein van Voedselbos Werelds hebben wij met mensen van verschillende achtergronden verschillende soorten bomen en struiken geplant. Dit staat symbool voor een diverse en inclusieve samenleving en zal met de jaren uitgroeien tot een volwassen voedselbos waar veel te proeven en te beleven is.
Terugblikken naar eerdere plantdagen vindt u hier: https://www.bureauwijland.nl/?s=wij-bos


Elfde boomplantdag in Wij-bos

Aftermovie gemaakt door Dion van Alem

Op 15 november 2023 heeft Bureau Wijland de elfde plantdag georganiseerd in Wij-bos. Een groep van 23 mensen van diverse achtergronden en leeftijden heeft de handen uit de mouwen gestoken en meer dan 40 bomen geplant.

Vanwege de naderende Internationale Dag van de Rechten van het Kind, stond deze plantdag in het teken van kinderrechten. Carla van Os, verdediger van kinderrechten, hield een toespraak over de relatie tussen kinderrechten en klimaat. Paul Dirven, eigenaar van het voedselbos, liet in dat kader de Anne Frank-boom zien (een nazaat van de echte). Als laatste spreker hield Angel Sulub, Shelter City-gast uit Mexico, een voordracht over de betekenis van bomen in de Mayaanse cultuur en de jaarlijkse tradities die daarbij horen. Hij sprak ook een gedicht uit in het Mayataan en het Spaans. Angel zet zich in voor het behoud van de Mayaanse leefgebieden, cultuur en identiteit voor de volgende generaties.

Ook familie en collega’s van Hans van Gestel waren aanwezig om een perenboom te planten voor hun onlangs overleden man, vader en collega.

In gemengde groepjes hebben de deelnemers verschillende fruitbomen geplant, rodebessenstruiken en eikenstekken gedoneerd door Betty Jacobi.

Na het werk werden de boomplanters beloond met warme soep, thee en Palestijnse hapjes van Falasten Moussa.

Wij danken alle boomplanters, sprekers, Falasten voor de heerlijke catering, en Paul en Aron van Voedselbos Werelds voor de prettige samenwerking.


Een naslagwerk van de toespraak van Carla van Os over kinderrechten en het klimaat, kunt u hieronder downloaden:


Over Wij-bos
De afgelopen jaren heeft Bureau Wijland hard gewerkt aan het aanplanten van een jong voedselbos, genaamd Wij-bos. Op het terrein van Voedselbos Werelds hebben wij met mensen van verschillende achtergronden verschillende soorten bomen en struiken geplant. Dit staat symbool voor een diverse en inclusieve samenleving en zal met de jaren uitgroeien tot een volwassen voedselbos waar veel te proeven en te beleven is.
Terugblikken naar eerdere plantdagen vindt u hier: https://www.bureauwijland.nl/?s=wij-bos

5 jaar European Green Capital – Interview Kleurrijk Groen

In 2018 is Nijmegen uitgeroepen tot European Green Capital. Een bijzondere titel die ervoor zorgde dat overal in de stad aandacht werd besteed aan natuur en duurzaamheid.

Het Green Capital-jaar betekende ook de start van Kleurrijk Groen. Er is een ontmoetingsconferentie gehouden, Netwerk Kleurrijk Groen is opgericht en niet veel later ging de eerste Leergang Kleurrijk Groen van start. In de tijd die volgde breidde Kleurrijk Groen zich uit en zijn er nog veel meer projecten gestart.

2018 is inmiddels vijf jaar geleden. De gemeente Nijmegen heeft daarom een magazine uitgebracht waarin ze terugblikt op alle groene activiteiten die er in de afgelopen 5 jaar zijn uitgevoerd. Ook Kleurrijk Groen komt erin voor. Op pagina 18 en 19 lees je een interview met Henk Moeniralam (oud-voorzitter van Netwerk Kleurrijk Groen) en Jitske Broers (programmacoördinator).

Dank aan de gemeente Nijmegen en op naar de volgende 5 jaar Kleurrijk Groen!

Download het hele magazine hier (in het Nederlands of Engels):

Diploma-uitreiking leergang 2023 van Academie voor Kleurrijk Leiderschap

Op maandag 9 oktober vond in de tuinen van Land van Ooij de feestelijke afsluitingsbijeenkomst plaats van de leergang 2023 van de Academie voor Kleurrijk Leiderschap! De aanwezigen werden geïnspireerd door een bevlogen inleiding van Antoine Pekel, bestuurder van Woningcorporatie Woonwaarts en tevens alumnus van de academie:

‘‘Leiderschap gaat natuurlijk over empathie, open communicatie, het omarmen en bieden van gelijkheid… Maar inclusief leiderschap gaat ook over het jezelf blijven verbazen over vanzelfsprekendheden, het gaat om de bereidheid dingen daadwerkelijk te willen veranderen, het gaat ook over geduld… In de wetenschap dat veranderen niet altijd even snel gaat en het besef dat mensen wel willen veranderen maar niet veranderd willen worden.’’

Hij wenste de kersverse kleurrijke leiders veel succes bij het omzetten van hun betrokkenheid in invloed, wat de rode draad van de Academie voor Kleurrijk Leiderschap is.

Aansluitend reflecteerde Qader Shafiq op het leerproces en de inzet van zowel de docenten als de deelnemers. Tot slot werden de diploma’s uitgereikt door de voorzitter van de examencommissie, Jacqueline van de Pol en lid van bestuur Bureau Wijland, Ammar Selman.

Wij wensen alle kleurrijke leiders veel moed en kracht bij het verwezenlijken van hun ambities bij het inclusiever en duurzamer maken van onze samenleving!

Terugblik festival Di-Vers 2023

Op zaterdag 16 september 2023 vond de vijfde editie van festival Di-Vers plaats. De festiviteiten op deze zonovergoten dag werden ingeleid door Nationaal Coördinator tegen Discriminatie en Racisme Rabin Baldewsingh en wethouder Cilia Daemen van de gemeente Nijmegen. De wethouder reikte tevens certificaten uit aan de kersverse Kleurrijke Energieambassadeurs. Bezoekers hebben daarna genoten van een gevarieerd programma met bijzondere muzikale optredens, dans, spoken word, capoeira, exposities, lekker eten en nog veel meer.

Festival Di-Vers is een samenwerkingsproject van Bureau Wijland met Netwerk Kleurrijk Groen en de biologische tuinderij Land van Ooij, waar het ook plaatsvindt. Hier kan iedereen, ongeacht achtergrond, leeftijd, religie of wat dan ook, terecht voor ‘diverse’ ontmoetingen. Met elkaar, met bevlogen organisaties uit de regio, met diverse wereldkeukens én met hun prachtige natuurlijke omgeving. Ook dit jaar vonden er weer veel ontmoetingen plaats en wisten meer mensen dan ooit het festival te vinden.

Wij danken alle vrijwilligers, artiesten, organisaties en partners voor hun inzet en de fijne samenwerking. En natuurlijk dank aan alle 850 bezoekers die deze dag met ons hebben gedeeld. Geniet van de aftermovie en tot volgend jaar!

Het programma van Di-Vers 2023:

Het Groene Generatiegesprek – terugblik

Om een groene wereld achter te laten voor toekomstige generaties, moeten de huidige generaties de handen ineen slaan. Dat was het idee achter het Groene Generatiegesprek.

In het kader van democratiefestival Grondfest organiseerde Bureau Wijland op 30 september 2022 het Groene Generatiegesprek. Onder het orgel van de Molenstraatkerk in Nijmegen kwamen 7 jongeren (25-min) en 7 ouderen (65-plus) samen om te praten over hun gedeelde verantwoordelijkheid voor de aarde. Onder leiding van moderator Qader Shafiq beantwoordden zij de vragen:

“Wat zijn de genomen en niet-genomen verantwoordelijkheden?”
en “Wat zijn de te nemen verantwoordelijkheden?”

Na een pauze met sfeervolle saz-muziek van Mohadin Molly en Shadi Masri overbrugden de deelnemers de 40-jarige generatiekloof om tot een gezamenlijke toekomstvisie te komen. Samen met het publiek stelden zij een Brief voor de Toekomst op. Deze werd voorgedragen door organisator Amita.

De avond bracht een prettig, constructief gesprek met verhelderende inzichten, die meer begrip en verbondenheid creëerden tussen de twee generaties. De aanwezigen gingen naar huis met een gevoel van verbinding en gezamenlijke actie.

Samen met de Brief voor de Toekomst kregen alle aanwezigen een uitnodiging voor een boomplantdag. Op 18 november 2022 heeft een deel van hen ‘Bomen voor de Toekomst’ geplant in Wij-bos, als onderdeel van een grote plantdag (lees hier meer). Tijdens deze plantdag heeft Amita nogmaals de Brief voor de Toekomst voorgedragen voor alle aanwezigen.

Figo Rutten heeft een impressiefilmpje gemaakt.

Het Groene Generatiegesprek was een samenwerking van Bureau Wijland met Grondfest en Netwerk Kleurrijk Groen. Wij danken hen, deelnemers, publiek, muzikanten, Amita Janssen en Ellis Moesker voor de inspirerende avond.

Wij-bos in De Groene Amsterdammer

Voedselbos Kiemkracht64; foto uit het artikel.

Het toonaangevende weekblad De Groene Amsterdammer heeft op 13 juli 2022 een artikel gepubliceerd over voedselbossen. Zij zijn ook langsgeweest bij Voedselbos Werelds en schrijven in hun artikel over het Wij-bos.

Wij-bos is een initiatief van Kleurrijk Groen, waarvoor Paul Dirven een stuk grond beschikbaar heeft gesteld in zijn Voedselbos Werelds. Op deze grond nodigt Bureau Wijland mensen van diverse (culturele) achtergronden uit om diverse bomen te planten. Voor meer informatie en terugblikken naar plantdagen, klik hier.

Het artikel “De opmars van het voedselbos – Een pawpaw tussen de kersen” vindt u hier.

Een greep uit het artikel:

Alle bomen hier hebben een verhaal.’ Qader Shafiq heeft met zijn Wij-bos twintig procent van het land van Dirven in beheer. In een lange strook langs het fietspad planten migranten hier vooral bomen uit hun thuisland. ‘Als je een boom plant, dan wortel je pas echt’, vindt hij. Het bos draagt bij aan het thuisgevoel, is zijn ervaring. ‘Als je de weg terug kunt vinden in het bos, dan vind je ook gemakkelijker je weg in de maatschappij.’

Sinds 2019 is er een honderdtal verschillende bomen en struiken geplant in het Wij-bos. Het slingerende pad begint bij een amandelboom en aan weerszijden ervan staan houten bankjes, waarop bezoekers van de zonsondergang kunnen genieten. ‘De jostabes is nog wat zuur, maar je kunt ’m al wel eten’, zegt Dirven terwijl hij zich een weg baant door het gras. Hij stopt bij een staak, waar een jonge, nog kleine ginkgo biloba tegenaan staat. ‘Ah, hij heeft het toch gered!’ Pas over twintig jaar zal deze Japanse notenboom zijn naar poep stinkende vruchten dragen. De bessen van de appelbesstruik, aangeplant in 2021 door de jonge nieuwkomers Asal uit Iran en Daniella uit Oeganda, laat hij nog hangen. ‘Die zijn pas rijp in augustus.’

De duurzaamheidsbeweging is vooral wit en vijftigplus, constateert Shafiq, die in het dagelijks leven directeur is van adviesbureau Wijland en initiatiefnemer van Kleurrijk Groen. ‘Maar mensen reageerden als door een wesp gestoken toen ik dat ook daadwerkelijk zei.’ Hij wil in de natuur mensen met verschillende achtergronden samenbrengen, bijvoorbeeld door het gezamenlijk beheer van een moestuin in het Land van Ooij, in de Ooijpolder bij Nijmegen. En in het Wij-bos. Kinderen van de Internationale Schakelklas (ISK), die nog maar kort in Nederland zijn, plantten bijvoorbeeld samen bomen met vertegenwoordigers van het COC. ‘Ik vind het belangrijk om dit soort verbindingen te maken.’

De samenleving kan een voorbeeld nemen aan het bos, vindt Dirven. ‘Net zoals verschillende bomen in een bos elkaar sterker maken, zo kunnen verschillende culturele achtergronden elkaar ook versterken.’ Een voedselbos is dan ook niet ‘eigen plant eerst’. ‘We willen een grote diversiteit, niet alleen aan bezoekers, maar ook aan soorten, zoals de kaki, witte moerbei, abrikoos en druivenstruik.’ Ook al wijzen sommige precieze bosbouwers het gebruik van exoten af. ‘Dat vind ik zo’n onzin’, reageert Dirven. ‘Alles wat wij hier in Nederland tegenwoordig eetbaar vinden, is van oorsprong exotisch.’

Paul Dirven vertelt over het voedselbos aan de genodigden, die later samen bomen hebben geplant. (5-11-2021)